| |
|
1
|
|
مقایسه‌ی تحلیلی بین فعالیت‌های انجام شده با پروژههای پیش‌بینی شده آبخیزداری در حوزه آبخیز دشت مختاران، خراسان جنوبی
|
|
( 492 بازدید )
( 40 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 6 - شماره 21 - شماره پیاپی 21
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
امروزه ارزیابی پروژههای آبخیزداری، ضرورتی انکار ناپذیر به منظور برنامه‌ریزی‌های آینده در خصوص طرح‌های اجرایی و مدیریت منابع طبیعی است. در این پژوهش به منظور ارزیابی عملیات آبخیزداری در حوزه آبخیز دشت مختاران به مقایسه فعالیت‌های انجام شده آبخیزداری در حوزه به تفکیک زیرحوزه، سال و نوع اجرا با فعالیت‌های پیش‌بینی شده آبخیزداری در مطالعات توجیهی پرداخته شد. نتایج حاصل نشان می‌دهد که در مطالعات توجیهی برای تمام زیرحوزه‌ها بر اساس اولویت‌بندی، عملیات بیولوژیک و عملیات مکانیکی پیش‌بینی شده است در صورتی که طبق فعالیت‌های اجرایی در سال‌های 1386 تا 1390 عملیات بیولوژیک فقط برای زیرحوزه‌های M21 و M22 انجام شده است. از طرف دیگر فعالیت‌های اجرایی مکانیکی فقط در زیرحوزه‌های M21، M22 و M41 انجام گرفته است و با نوع عملیاتی که برای آن زیرحوزه‌ها قبلا پیش‌بینی شده بود مغایرت دارد. بررسی‌ها نشان داد که دلایل اصلی مغایرت و تفاوت میان فعالیت‌های پیش‌بینی شده با فعالیت‌های اجرایی آبخیزداری در حوزه آبخیز دشت مختاران این است که در مطالعات توجیهی به درجه اهمیت مشکلات، تنگناها و اثرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از محدودیت‌ها توجه شایانی نشده است. همچنین کمبود اعتبارات عمرانی و تراکم کم‌جمعیت در حوزه آبخیز دشت مختاران عوامل دیگری برای عدم اجرای فعالیت‌های پیش‌بینی شده آبخیزداری بوده است. بنابراین جهت کاهش مغایرت و تفاوت میان فعالیت‌های پیش‌بینی شده با فعالیت‌های انجام شده آبخیزداری، باید تدابیری در نظر گرفت که عبارتند از: 1- با توجه به این که انجام کارها به دلیل کمبود نیروی انسانی و منابع، همزمان در همه زیرحوزه‌ها امکان‌پذیر نیست اولویت‌بندی زیرحوزه‌ها بایستی در مراحل اولیه مشخص گردد. 2- به منظور اولویت‌بندی زیرحوزه‌ها، استفاده از روش‌های دقیق و ریاضی اولویت‌بندی نظیر فازی تاپسیس توصیه میشود. 3- لزوم داشتن نگرشی جامع در اولویت‌بندی و انتخاب نوع عملیات آبخیزداری ضرورتی انکار ناپذیر است تا از میزان مغایرت میان فعالیت‌های پیش‌بینی شده با فعالیت‌های اجرایی کاسته شود. 4- به دلیل کمبود میزان اعتبارات عمرانی و تراکم کم‌جمعیت در حوزه بایستی مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز شامل مطالعه، بررسی و شناخت کلیه جنبه‌های فنی، اقتصادی و اجتماعی حوزه باشد تا از اتلاف منابع جلوگیری و اهداف آبخیزداری محقق گردد.
|
|
تخصص ها
:
|
ارزیابی، فعالیت‌های پیش‌بینی شده، فعالیت‌های انجام شده، عملیات آبخیزداری، مختاران
|
|
|
|
|
2
|
|
بررسی و پایش تغییرات سطح برف در استان چهارمحال بختیاری
|
|
( 523 بازدید )
( 66 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 6 - شماره 21 - شماره پیاپی 21
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
ازنظر اقليم شناسان و هواشناساني كه تغييرات اقليمي و اتمسفري را مطالعه ميكنند در ديد جهاني پايش برف يك ضرورت است. زيرا خصوصيات فيزيكي درون برف بر تغييرات روزانه و اقليمي و حتي تغييرات بلندمدت اقليمي تأثیرگذار است. مطالعه و اندازهگيري تغييرات سطوح برف به‌عنوان يكي از منابع مهم تأمين آب، بسيار مهم است. با توجه به شرايط محيطهاي كوهستاني امكان اندازه گيري دائم زميني جهت تخمين منابع برفابي و تشكيل پايگاه داده‌ها وجود ندارد. استفاده از تصاوير ماهواره‌ای در شناسايي مناطق برف‌گیر و ارزيابي تغييرات آن بسيار مهم میباشد. در این تحقیق از تصاویر ماهواره‌ای MODIS استان چهارمحال بختیاری در محدودهي زماني بين سال‌های 2007 تا 2015 و مربوط به ماههای مارس، دسامبر، ژانویه، آپریل و فوریه انتخاب شد. به‌طورکلی کمترین مساحت برف در سال های موردمطالعه مربوط به ماه آپریل و بیشترین مساحت برف مربوط به ماه فوریه میباشد. نتایج به‌دست‌آمده نشان‌دهنده‌ی کاهش سطح برف در طی دوره موردبررسی بود که میتوان این کاهش را ناشی از تغییرات اقلیمی جهانی و گرم شدن کره زمین دانست.
|
|
تخصص ها
:
|
برف، تصاوير ماهواره‌ای، تغییرات اقلیمی، MODIS
|
|
|
|
|
3
|
|
تعیین مؤثرترین فاکتورهای کیفیت آب آشامیدنی با استفاده از روش دادهکاوی QUEST (مطالعه ی موردی: شهرستان پاسارگاد استان فارس)
|
|
( 550 بازدید )
( 23 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 6 - شماره 21 - شماره پیاپی 21
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
امروزه بحث کیفیت آب در بسیاری از مناطق جهان به عنوان یکی از مباحث کلیدی مطرح است؛ زیرا این امر ارتباط بسیاری با سلامتی انسان و نقش بسیار مهمی در مدیریت و بهره برداری از منابع دارد. به این منظور پژوهش حاضر برای اولین بار نسبت به تعیین مؤثرترین فاکتورهای کیفیت آب آشامیدنی با استفاده از روش دادهک اوی در شهرستان پاسارگاد واقع در 105 کيلومتري شمال شرقي شيراز اقدام نموده است. نتایج این تحقیق که از مدلسازی با بهرهگیری از درخت تصمیم QUEST در نرمافزار Clementine (نسخه ی 12)، حاصل شده است، نشان داد که مؤثرترین فاکتورهای کیفیت آب آشامیدنی در این منطقه، تابع سختی کل (TH) و هدایت الکتریکی (EC)، میباشد. بدین ترتیب، در صورتی که سختی کل (TH) در این شهرستان کمتر از 282/232 قسمت در میلیون، و هدایت الکتریکی (EC) آن، کمتر از 822/787 میکروموهس بر سانتیمتر باشد، این آب مناسب آشامیدن میباشد. بنابراین توصیه میشود به اقدامات تصفیه و کاهش سختی آب جهت مصارف شرب (انسان) توجه گردد و انجام پایش های مستمر در قالب نمونه برداری های دورهای منظم از منابع آب در این شهرستان در دستور کار قرار گیرد.
|
|
تخصص ها
:
|
آب آشامیدنی، داده کاوی، سختی کل، کیفیت آب، هدایت الکتریکی
|
|
|
|
|
4
|
|
شبیه سازی جریان روزانه حوزه آبخیز نکارود با استفاده از مدل پیوسته محاسبه رطوبت خاک
|
|
( 485 بازدید )
( 16 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 6 - شماره 21 - شماره پیاپی 21
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
کاربرد مدلهای پیوسته هیدرولوژیکی و همچنین توسعه روش هاي واسنجی آن با استفاده ازسیستم های اطلاعات جغرافيايي بهطور چشمگیری در حال گسترش مي باشد. هدف از اين پژوهش، واسنجی و اعتبارسنجي مدل پیوسته محاسبه رطوبت خاک (SMA) و همچنین شبیه سازی جریان به صورت پیوسته در حوضه نکارود می باشد. در اين پژوهش ابتدا متغيرهاي بارش و دما وارد مدل شده، سپس مدل براي دورههای آماری مختلف واسنجی و پارامترهاي آن محاسبه شد، همچنين پارامترهای تخمینی موردنیاز، در محيط GIS تجزيه و تحليل و در نهایت برای دوره های آماری مختلف، اعتبارسنجي و صحت و دقت آن برآورد شد. هيدروگراف هاي ایجاد شده از سناريوهاي پارامترهاي مدل تنظيم يافته، با هيدروگراف مدل مشاهداتي ايستگاه گلورد مورد مقایسه قرار گرفت. نتايج واسنجي و اعتبارسنجی سالانه نشان داد كه ضريب تبيين دبي مشاهداتي و شبيهسازي بهترتیب برابر 0/80 و 0/75 مي باشد. همچنین برای دوره اعتبارسنجی مدل، تابع هدف (AEPM (17/10 تطبیق بهتری را نسبت به دوره واسنجی داشت (18/26). با انجام شبیهسازی جریان رودخانه و با استفاده از رخدادهای اقلیمی که به صورت پیوسته زمانی در طولانی مدت واقع می شود، نتايج دبی روزانه برای حوزه آبخیز نکارود در حد قابل قبول به دست آمد. با كاربرد این مدل در برآورد جریان رودخانه، مطالعه تغییر اقلیم، تغییر در کابری اراضی و در نتیجه مدیریت هرچه بهتر منابع آب میسر می شود.
|
|
تخصص ها
:
|
آنالیز حساسیت، اقلیم، جریان پیوسته، GIS، مدل بارش – رواناب، نکارود
|
|
|
|
|
5
|
|
ارزیابی تاثیر مقیاس زمانی و مکانی بر رسوبدهی حوضه‌های کوچک در منطقه سنگانه
|
|
( 459 بازدید )
( 15 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 6 - شماره 21 - شماره پیاپی 21
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
ارزیابی داده‌های اندازه‌گیری شده فرسایش خاک و تغییرات آن‌ها در مقياس‌هاي زماني و مكاني مختلف، به‌منظور پیشرفت دانش فرسایش خاک، ارزیابی مدلهای فرسایش خاک و طراحی آزمایش‌های فرسایش خاک حیاتی است. در این راستا، تحقیق حاضر با هدف ارزیابی رسوبدهی حوضه‌های کوچک واقع در مراتع نیمه‌خشک ایران طرح‌ریزی‌شده است. برای این منظور، پنج حوضه کوچک با ابعاد متفاوت (بین 1000 تا 17000 مترمربع) در آبخیز سنگانه واقع در استان خراسان رضوی به مخازن جمع‌‌آوری رواناب و رسوب مجهز شدند. رواناب و رسوب ناشی از رگبارهاي حاصل از 55 واقعه طي دوره 1395-1385 مورد مقايسه و ارزيابي قرار گرفتند. نتایج نشان داد که حداکثر مقدار رسوب طی فصل بهار و به‌دلیل بارش‌های شدید باران، فراهمی رسوب در مسیر و عدم رشد کافی پوشش گیاهی، منتقل شده است. همچنین نتایج دلالت بر آن دارد که یک واقعه حداكثري (با دوره بازگشت بالا) به‌تنهايي می‌تواند میانگین داده‌ها را تغییر دهد، به‌گونه‌اي‌كه حدود 50 درصد رسوب تنها توسط 7/3 درصد وقایع ایجاد شده است. در نهایت ارزيابي تغييرات رسوب ويژه با افزايش مساحت سامانه جمع‌آوري كننده (مساحت آبخيز) دلالت بر رابطه کاهنده و غیرخطی بين آن‌ها دارد.
|
|
تخصص ها
:
|
كرت استاندارد، هیدرولوژی مرتع، فرسايش خاك، نسبت تحويل رسوب، وابستگی به مقیاس
|
|
|
|
|
6
|
|
راهنماي رسوب‌سنجي در مخازن بدون آب
|
|
( 453 بازدید )
( 25 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 6 - شماره 21 - شماره پیاپی 21
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
اندازه گیری رسوبات نهشته شده در پشت بندها، سدها، و ساير مخازن در بسیاری از پروژههای اجرایی و پژوهشی ضرورت دارد. متاسفانه راهنمای مناسبی در این خصوص برای مخازنی که مدتی از سال خشک هستند وجود ندارد. در این مقاله ابتدا مخازن خشک به سه دسته تقسیم و برای هر یک، روش حجم سنجی رسوب به همراه مثال، شکل و عکس با تکیه بر تجارب نویسندگان تشریح شدهاند. این بخش به تشریح روش عمق سنجی رسوب و تفکیک مرز رسوبات درشت دانه (دلتا) و ریزدانه (نهشته های دریاچه های) و تعیین سهم هر یک اختصاص دارد. در ادامه با هدف محاسبه وزن رسوب، ضرورت لایه بندی رسوبات در پروفیل های شاهد تبیین و دو روش تعیین وزن مخصوص ظاهری به تفصیل تشریح شده است. در این قسمت، نکات فنی و جزئیات لازم از جمله ملحوظ کردن شکاف ها در اصلاح وزن مخصوص رسوبات ارائه شده است.
|
|
تخصص ها
:
|
بندهای رسوبگیر، حجم سنجی، وزن مخصوص، دلتای رسوبی
|
|
|
|
|
7
|
|
پیش‌بینی جریان با استفاده از روش جداسازی دبی پایه
|
|
( 460 بازدید )
( 30 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 6 - شماره 21 - شماره پیاپی 21
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
در پژوهش حاضر با استفاده از روش جداسازی دبی پایه از جریان سطحی و سیستم استنتاج فازی-عصبی تطبیقی (ANFIS) دبی روزانه در سال‌های آبی 1384-1379 در رودخانه های خرمالو، قره‌چای و چهل‌چای واقع در استان گلستان شبیهسازی شد. ابتدا با استفاده از روش فیلتر دیجیتال بازگشتی دبی پایه از جریان سطحی جدا گردید. سپس با استفاده از دبی در روزهای قبل و پارامترهای هواشناسی مانند دما و بارندگی، جریان سطحی و دبی پایه به صورت مجزا توسط ANFIS شبیه سازی شده و بهترین ورودیها تعیین گردیدند. در نهایت بهترین مدل دبی پایه و جریان سطحی توسط ANFIS ترکیب و دبی کل بدست آمد. نتایج حاصل از ترکیب مدلهای دبی پایه و جریان سطحی و در نهایت مدلسازی دبی کل نشان داد در هر سه ایستگاه مدلی که حاصل ترکیب دبی پایه و جریان سطحی یک روز قبل بوده دارای کمترین مقدار خطا و بالاترین ضریب تعیین است. مقدار ضریب تعیین در مرحله آزمون برای ایستگاه‌های نوده‌خاندوز، رامیان و لزوره بهترتیب 0/691، 0/991 و 0/999 و مقادیر خطا نیز بهترتیب 1/413، 0/131 و 0/036 حاصل گردید. نتایج نشان داد استفاده از روش جداسازی دبی پایه با کاهش تعداد ورودیها باعث افزایش سرعت و دقت شبیه سازی می گردد.
|
|
تخصص ها
:
|
دبی پایه، دبی کل، جریان سطحی، ANFIS.
|
|
|
|