| |
|
1
|
|
پهنه‌بندي خطر بهمن با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP(مطالعه موردي: حوزه‌ي آبخيز پيله‌رود، استان اردبيل)
|
|
( 2546 بازدید )
( 139 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 3 - شماره 11 - شماره پیاپی 11
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
سقوط بهمن يكي از پديده‌هاي مناطق برف‌گير است كه اگر به صورت علمي با آن برخورد نشود ممكن است خطرات فراوان و مشكلات جبران‌ناپذيري را به‌وجود آورد. هدف اصلي در اين تحقيق بررسي اثر 9 عامل موثر در وقوع بهمن يعني درجه شيب،جهت شيب،ارتفاع،دما،بارش، کاربري اراضي، نوع سازند، نوع خاک و جاده و تعيين اهميت هر يک از پارامترهاي موثر در ريزش بهمن و پهنه بندي خطر بهمن با استفاده از روش تحليلي سلسله مراتبي (AHP)است. در اين تحقيق به منظور بررسي تاثير عوامل موثر در ميزان وقوع بهمن از نرم افزار ArcGIS10.1 و از نرم افزار Expert choiceبه منظور وزن‌دهي عوامل مذکور استفاده شد. نتايج نشان داد که بيشترين تاثير در وقوع بهمن مربوط به عوامل درجه شيب، جهت دامنه و ارتفاع از سطح دريا بوده و حدود 8/20 درصد از منطقه در معرض خطر بالای بهمن قرار دارد.
|
|
تخصص ها
:
|
فرآیند تحليل سلسله مراتبي(AHP)، پهنه‌بندي خطر بهمن،حوزه‌ي آبخيز پيله‌رود
|
|
|
|
|
2
|
|
امکان برآورد فرسايش متوسط سالانه درازمدت مبتني بر اندازه‌گيري فرسايش حاصل از چند رخداد بارندگی
|
|
( 2625 بازدید )
( 105 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 3 - شماره 11 - شماره پیاپی 11
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
با اندازه‌گيري تغييرات زمانی مقادیر رسوب خارج شده از انتهاي كرت‌هاي فرسايش تحت شرايط باران های طبيعي و شبيه‌سازي، اطلاعات با ارزشي توليد مي‌شود. يكي از مهمترين استفاده اين داده‌ها، برآورد نرخ تلفات خاك در شرايط خاص مورد مطالعه است. براي رسيدن به يك ميانگين قابل اعتماد از نرخ فرسايش در شرايط طبيعي، جمع‌آوري داده‌هاي طولاني‌مدت ضرورت دارد كه خود نيازمند صرف وقت و سرمايه زيادي است. در اين مقاله، نقش رويدادهاي حداكثر در تلفات خاك كرت و توليد رسوب حوضه‌ها با ذكر مثال‌هاي متعدد از مناطق مختلف جهان و ايران تشریح شده است. بر اساس منابع مرور شده، دو رویکرد مختلف برای رسیدن به برآورد قابل اعتمادی از فرسایش متوسط سالانه با اندازه‌گیری محدود وجود دارد. در رویکرد اول که تکیه بر بزرگترین رویدادهای فرسایش و تولید رسوب است ملاحظه شد که در اکثر مناطق جهان مجموع چند رویداد حداکثر، سهمی در حدود 50 درصد در تلفات خاک یا حمل رسوب دارند. در رویکرد دوم که بر احتمال وقوع رویدادها اتکا دارد، دو راهبرد استفاده از روش‌های نمونه گیری آماری در برداشت نمونه و اندازه گیری رویدادهای با دوره بازگشت معین بالا تشریح شده اند.
|
|
تخصص ها
:
|
احتمال وقوع، رويدادهاي حداكثر، كرت فرسايش، كمبود داده، ميانگين سالانه فرسايش
|
|
|
|
|
3
|
|
شاخص فقر آب و اهميت آن در مديريت منابع آب
|
|
( 3321 بازدید )
( 481 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 3 - شماره 11 - شماره پیاپی 11
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
تشديد بحران آب در سال‌هاي آينده با توجه به افزايش جمعيت، افزايش آلودگي‌ها، تخريب پوشش گياهي، تغيير اقليم و بروز خشکسالي‌ها اجتناب ناپذير خواهد بود. حل بحران آب نيازمند همکاري و اراده جهاني است و آينده‌نگري و برنامه‌ريزي براي منابع آبي در جهان امري ضروري به نظر مي‌رسد. در سال‌هاي اخير لزوم تدوين و ارائه شاخص‌هاي جديد جامع و چند بعدي براي ارزيابي وضعيت موجود و پيش‌بيني روند آتي منابع آب سطحي و زيرزميني از اهميت بالايي برخوردار شده است. در همين راستا شاخص چندبعدي تحت عنوان شاخص فقر آب به منظور ارزيابي دسترسي به منابع آب ارائه گرديده است. در اين مقاله به معرفي شاخص فقر آب، مطالعات انجام شده در کشورهاي مختلف و چگونگي محاسبه‌ي آن پرداخته شده است. بر اساس نتايج، شاخص فقر آب بر اساس ترکيب وزني پنج مولفه اصلي محاسبه مي‌شود. مولفه‌هاي اصلي شاخص فقر آب شامل منابع (دسترسي، تغييرات فصلي و سالانه کميت و کيفيت آب)، دسترسي (قابليت دسترسي آب براي استفاده موثر)، ظرفيت (عوامل اقتصادي-اجتماعي در مديريت منابع آب)، استفاده (ميزان استفاده در بخش‌هاي مختلف) و محيط زيست (اثرات مديريت آب بر يکپارچگي اکولوژيک) مي‌باشند. با توجه به ماهيت چندبعدي شاخص فقر آب و در نظر گرفتن تمامي عوامل موثر بر دسترسي يا کمبود منابع آب و نيز ويژگي‌هاي اقتصادي و اجتماعي مي‌تواند ابزار مفيدي در اولويت‌بندي مناطق بحراني و گامي موثر در برنامه‌ريزي استفاده‌ي بهينه از منابع آب باشد. شاخص فقر آب نشان‌دهنده تاثير ترکيبی عوامل عوامل موثر بر کمبود و تنش منابع آبي است که امکان اولويت‌بندی و تدوين نسخه‌های مديريتی برای مناطق مختلف را فراهم می‌نمايد. بايد توجه داشت که تعيين و تحليل شدت کمبود و تنش منابع آب در مناطق مختلف بر اساس شرايط منابع آب منطقه مورد بررسي، قابليت محاسبه شاخص و وجود داده‌ها و نوع معيارهای انتخابی متفاوت خواهد بود.
|
|
تخصص ها
:
|
کمبود آب، تغييرات مکاني، تغييرات جريان، ظرفيت اجتماعي-اقتصادي
|
|
|
|
|
4
|
|
معرفي مدل G2با قابليت ارائه نقشه تغييرات مکاني و زماني هدررفت خاک به عنوان ابزار اساسي مديريت حوزه‌هاي آبخيز
|
|
( 2689 بازدید )
( 139 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 3 - شماره 11 - شماره پیاپی 11
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
از آنجايي که اندازه‌گيري مستقيم هدررفت خاک به ويژه در مقياس دامنه و يا حوزه آبخيز مشکل و پرهزينه مي‌باشد، امروزه استفاده از مدل‌هاي فرسايش گسترش پيدا کرده و روز‌به‌روز مدل‌هاي جديد و با دقت و مزاياي بيش‌تر توسعه پيدا مي کنند. G2مدل جديدي براي برآورد هدررفت خاک و دنباله‌رو معادله جهاني فرسايش خاک بوده که داراي قابليت برآورد هدررفت خاک در مقياس‌هاي ماهانه، فصلي و سالانه و نيز ارائه نقشه مکاني هدررفت خاک در سطح حوزه آبخيز مي‌باشد. داده‌هاي ورودي در مدل G2شامل داده‌هاي ايستگاه هواشناسي، داده‌هاي مربوط به خاک و تصاوير ماهواره‌هاي ASTERSPOTMERISمي‌باشد. نتايج کاربردهاي اين مدل جديد در جنوب شرق اروپا (يونان و بلغارستان) با اقليم مديترانه‌اي و نيمه مرطوب نشان داده است که اين مدل دقت قابل قبولي براي برآورد متوسط ماهانه هدررفت خاک دارد. از خصوصيات بارز آن ساده، واقع‌گرا و داده‌محور بودن اين مدل مي‌باشد. با توجه به امکان دسترسي به داده‌ها و تصاوير ماهواره‌اي مورد نياز اين مدل، پيشنهاد مي‌شود که از آن براي تهيه نقشه مکاني-زماني هدررفت خاک در برخي حوزه‌هاي آبخيز معرف کشور استفاده شود.
|
|
تخصص ها
:
|
فرسايش بين‌شياري، فرسايش سطحي، مدل G2، مدل‌هاي تجربي.
|
|
|
|
|
5
|
|
بررسی قابلیت‌ها و محدودیت‌های مدلهای برآورد فرسایش خاک جادههای جنگلی
|
|
( 2939 بازدید )
( 215 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 3 - شماره 11 - شماره پیاپی 11
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
جاده های جنگلی امکان ورود به جنگل برای دسترسی به نقاط مختلف جنگل، خروج چوب در انجام طرح های جنگلداری، عملیات جنگلشناسی، پرورش، حفاظت و همچنین استفاده از سایر کاربردهای جنگل را فراهم می نمایند. با احداث این جاده ها یک سطح عاری از پوشش گیاهی ایجاد میشود که عامل اصلی ایجاد فرسایش و رسوب در مناطق جنگلی می باشد. برای برآورد میزان فرسایش و رسوب جاده های جنگلی مدلهای زیادی طراحی و معرفی شده اند. این تحقیق به بررسی قابلیت ها و محدودیت های مدل هایی که جهت تخمین فرسایش و رسوب در جاده های جنگلی ارائه شدهاند، پرداخته است، ابتدا مدلهای موجود به دو دسته فیزیکی و تجربی تفکیک شده و مشخصات هر کدام از مدلها و دادههای مورد نیاز برای اجرای آنها و مناطقی که می توانند استفاده شوند توضیح داده شده است. مدل های فیزیکی مورد بررسی شامل مدلهای WEPPو KINEROS2و مدلهای تجربی شامل مدلهای ROADMODSTJ-EROSSEDMODLSEDMODL2WARSEMFORECALTو CULSEDمی باشند. در نهایت تواناییها و محدودیت های هرکدام از مدل ها مطرح و مورد بحث قرارگرفته شده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تعداد پارمترهای مورد نیاز، مقیاس زمانی و محدوده عملیاتی، مکان پیش بینی و نوع پیش بینی (فرسایش یا رسوب) مدلها، مهمترین مشخصه ها برای قضاوت در مورد مدل ها می باشد. نتیجه گیری کلی نشان داد محدویت عمده این مدل ها شامل مشکلات فراهم شدن تمامی داده های مورد نیاز مدل برای اجرا و همچنین غیرقابل استفاده بودن آنها در مناطق مختلف می باشد.
|
|
تخصص ها
:
|
جاده جنگلی، مدل، فرسایش و رسوب .
|
|
|
|
|
6
|
|
پاکسازی اولیه محصولات کشاورزی در مزرعه به‌منظور کاهش فرسایش برداشت
|
|
( 2417 بازدید )
( 43 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 3 - شماره 11 - شماره پیاپی 11
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
سبزیجاتی که با ریشه یا غده از خاک بیرون آورده میشوند مثل سبزیجات برگی چون اسفناج، سبزیجات ریش های مانند تربچه، چغندر، سیبزمینی و غیره، به هنگام برداشت، مقدار قابل توجهی گاه تا 20 درصد وزن محصول، خاک از مزرعه خارج می کنند. این خاک خارج شده را میتوان به نوعی فرسایش تلقی کرد چرا که از محل خارج شده و دیگر به آنجا بر نمی گردد. خاک خارج شده همراه محصول وارد فرآیند حمل بار تا مراکز فروش شده و در نتیجه هزینه اضافه برای حمل پرداخت می گردد. از طرف دیگر، این مقدار خاک بعدها خود به زباله شهری تبدیل میشود و در نهایت به هنگام مصرف، به‌منظور زدودن خاک از محصول، آب بیشتری برای شستشو صرف شده و همراه با خاک، روانه فاضلاب م یگردد. یک راه مناسب برای جلوگیری از بروز این مشکلات، اجرای پاکسازی اولیه و بسته‌بندی محصولات کشاورزی در مزرعه است. به رغم پیشرفت های زیاد در سطح جهان، استفاده از ماشینآلات پاکسازی محصولات پس از برداشت در ایران در مراحل اولیه است و نیاز به ترویج آن احساس می شود. در این مقاله، ابتدا جدیدترین منابع مقدار هدررفت خاک همراه با برداشت تعدادی از محصولات مهم تشریح میگردد و در نهایت، نشان داده میشود که با اجرای پاکسازی اولیه و بسته‌بندی محصولات کشاورزی در مزرعه، به دلیل پاکسازی و شستشوی محصول و بسته بندی آن در محل تولید، میتوان از اتلاف خاک جلوگیری کرد، تولید زباله را کاهش داد، هزینه حمل و نقل را کاست، حافظ محیط زیست بود و به علت شستشوی محصول در شرایط تولید انبوه از مصرف آب بیشتر و اتلاف آن در مراحل بعدی از جمله در منازل، جلوگیری کرد.
|
|
تخصص ها
:
|
پاکسازی اولیه، مزرعه، فرسایش برداشت
|
|
|
|
|
7
|
|
پیشبینی خشکسالی با استفاده از روش‌های آماری و سیگنال‌های بزرگ مقیاس اقلیمی
|
|
( 2587 بازدید )
( 146 دانلود )
|
|
|
|
|
اطلاعات انتشار
:
|
دوره 3 - شماره 11 - شماره پیاپی 11
|
|
نویسندگان
:
|
|
|
خلاصه مقاله
:
|
مدیریت منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک ضروری است. پیش‌آگاهی از مقدار بارش یکی از راه‌های مهم در برنامه‌ریزی منابع آب، مدیریت کشاورزی و خشکسالی میباشد. مطالعات قبل نشان می‌دهد که سیگنال‌های بزرگ مقیاس اقلیمی (دما و فشار سطح دریاها و اقیانوس‌ها) بر روی اقلیم و میزان بارش در مناطق مختلف تاثیر گذار است. در این مطالعه، ابتدا با روش تجزیه مولفههای اصلی(PCA)از بین 45 شاخص اقلیمی، 8 شاخص با مجموع 81% واریانس به عنوان موثرترین شاخصهای اقلیمی انتخاب شدند. سپس تاثیر سیگنال‌های بزرگ مقیاس اقلیمی بر روی شاخص بارندگی استاندارد(SPI) ماهیانه در مقیاس (یک، سه، شش و 12 ماهه) حوزه آبخیز مهارلو بختگان به صورت همزمان و با تاخیر توسط همبستگی متقاطع مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با مدل رگرسیون چند متغیره معادلات پیشبینی ایجاد شد. نتایج همبستگی متقاطع نشان داد که بیشتر شاخصهای اقلیمی همراه با گام تاخیر نسبت به سری زمانی(SPI) معنیدار شدهاند. نتایج پارامترهای خطا و دیاگرام تیلر نشان داد که عملکرد معادلات رگرسیون در مقیاس یک ماهه بهتر از بقیه مقیاسهای مورد بررسی میباشد.
|
|
تخصص ها
:
|
سیگنال اقلیمی، شاخص بارندگی استاندارد، تجزیه مولفههای اصلی، همبستگی متقاطع، دیاگرام تیلر
|
|
|
|